Αντηλιακά - Μύθοι Και Αλήθειες

Συνήθεις ερωτήσεις  και οι απαντήσεις……

 Τι σημαίνουν οι δείκτες προστασίας και πώς θα εντοπίσει κανείς τον κατάλληλο για τις δικές του ανάγκες;

Ο δείκτης προστασίας αναγράφεται σε κάθε συσκευασία και φανερώνει την ανθεκτικότητα που έχει το δέρμα στον ήλιο με τη χρήση του συγκεκριμένου αντηλιακού. Ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 15 υπόσχεται ότι με τη χρήση του το
δέρμα μας έχει 15 φορές μεγαλύτερη αντοχή έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, από ό,τι θα είχε δίχως τη χρήση αυτού.

­

Πόσο αξιόπιστοι είναι αυτοί οι δείκτες και ποιος θεωρείται ικανοποιητικός;

Η αξιοπιστία των δεικτών προστασίας δεν ελέγχεται εύκολα. Για να είμαστε σίγουροι ότι θα προστατεύσουμε όσο πρέπει το δέρμα μας καλό είναι, τουλάχιστον τον πρώτο καιρό, να χρησιμοποιούμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο δείκτη προστασίας, κατά την έκθεσή μας στον ήλιο. Τα αντηλιακά κατασκευάζονται και δοκιμάζονται με ειδικές λάμπες τεχνητού φωτός, οι οποίες δεν είναι πάντα ταυτόσημες με την ηλιακή ακτινοβολία. Έτσι, οι δείκτες που αναφέρονται δεν είναι πάντα αξιόπιστοι. Εκτός αυτού όμως, πρέπει ο καταναλωτής να γνωρίζει πως πολλά αντηλιακά κατασκευάζονται σε χώρες με κλιματολογικές συνθήκες διαφορετικές από τις δικές μας. Είναι λογικό να θεωρούμε ότι δεν είναι όλα κατάλληλα για κάθε κλίμα και για κάθε χώρα. Ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή αυτού του δείκτη οφείλουν να δίνουν τα άτομα με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα.

Μπορούμε να εντοπίσουμε μεταξύ των αντηλιακών που κυκλοφορούν στην αγορά κάποια τα οποία ταιριάζουν περισσότερο σε συγκεκριμένους τύπους δέρματος;

Στην αγορά κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή αντηλιακά σε μορφή τζελ, κρέμας, λαδιού και λοσιόν. Ανάλογα με την μορφή που έχει το αντιηλιακό έχει άλλη αντοχή στο νερό. Επιπλέον οι καταναλωτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η επιλογή του αντιηλιακού γίνεται σύμφωνα με τον  τύπο δέρματος και την ευαισθησία του δέρματος στον ήλιο.

Ποιες είναι οι οδηγίες των δερματολόγων για τη σωστή χρήση των αντηλιακών προϊόντων;

Συνιστάται η χρήση αντιηλιακής κρέμας για το πρόσωπο κάθε φορά που είμαστε εκτεθειμένοι σε ηλιακή ακτινοβολία, ακόμη και κατά τη διάρκεια του περιπάτου μας. Αν πρόκειται να κολυμπήσουμε στη θάλασσα, πρέπει να έχουμε χρησιμοποιήσει αντηλιακό πριν από την έκθεσή μας στον ήλιο και να το ανανεώνουμε κάθε μία με δύο ώρες. Αν κάνουμε θαλάσσια σπορ, θα πρέπει να κάνουμε συχνές επαλείψεις και να χρησιμοποιούμε καπέλο ανοιχτού χρώματος, γιατί πέρα από τις δερματοπάθειες και τα εγκαύματα καραδοκεί και ο κίνδυνος της ηλίασης.

 Ιδιαίτερα προσεκτικοί θα πρέπει να είμαστε στην επιλογή του αντηλιακού των μικρών παιδιών. Να φροντίζουμε να έχει υψηλό δείκτη προστασίας και να είναι κατασκευασμένο για χρήση σε παιδικές επιδερμίδες.

Θα πρέπει να έχουμε βέβαια πάντα στο μυαλό μας, ότι όσο πιο ψηλός είναι ο δείκτης προστασίας, τόσο πιο πολλά χημικά φίλτρα περιέχει το αντιηλιακό. Αυτά κατηγορούνται για πρόκληση αλλεργιών, αλλά και για αυξημένη τοξικότητα σε επαφή με τον ήλιο  και γενικότερα.

Πολύ συχνά ακούμε να γίνεται λόγος για τις βλαβερές επιδράσεις του ηλίου στο δέρμα μας. Ποιες είναι οι πιο σοβαρές από αυτές;

Οι οξείες επιδράσεις του ηλίου ξεκινούν από το ηλιακό κοκκίνισμα, το έγκαυμα που μπορεί να γίνει με υπέρμετρη έκθεση στον ήλιο, και τις φωτοδερματοπάθειες, που είτε προϋπάρχουν στον οργανισμό, είτε δημιουργούνται από χρήση φαρμάκων στις ουσίες των οποίων είναι κάποιος ευαίσθητος. Τέτοια φάρμακα είναι συνήθως αυτά που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της ακμής και άλλων δερματικών παθήσεων. Γι' αυτόν τον λόγο θα πρέπει να ελέγχουμε τις παρενέργειες των φαρμάκων, προτού εκτεθούμε στην ηλιακή ακτινοβολία. Επίσης, υπάρχουν έρευνες που μιλάνε για αλλεργίες που προκαλούνται από τις ίδιες τις ουσίες που χρησιμοποιούνται σαν φίλτρα στα αντιηλιακά.

Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο χωρίς προστασία μπορεί να δημιουργηθούν μελάσματα ή όπως τα γνωρίζει ο κόσμος σκούρα στίγματα - πανάδες.

Οι χρόνιες επιδράσεις στο δέρμα είναι η γήρανση. Το σημαντικότερο όμως πρόβλημα που μπορεί να δημιουργηθεί με τη χρόνια έκθεση στον ήλιο είναι ο καρκίνος του δέρματος. Επειδή οι ώρες έκθεσης στον ήλιο έχουν αθροιστικό χαρακτήρα στην επιδερμίδα μας, εκτός από τη χρήση αντιηλιακών προϊόντων, καλό θα ήταν να μειώσουμε την έκθεσή μας σε αυτόν, όσο γίνεται περισσότερο. Η μείωση του όζοντος έχει εντείνει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις βλαβερές συνέπειες του ηλίου.

 Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που καθορίζουν τον χρόνο που επιτρέπεται, με τη βοήθεια του αντιηλιακού, να παραμείνει κανείς εκτεθειμένος στον ήλιο;

Σημαντικό ρόλο για τον επιτρεπόμενο χρόνο έκθεσης στον ήλιο και τις συνέπειες που μπορεί να έχει αυτή στο δέρμα μας, βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, διαδραματίζουν ­ πέρα από τον τύπο του δέρματος, ­ η εποχή του χρόνου κατά την οποία λαμβάνει χώρα αυτή η έκθεση, η γεωγραφική θέση στην οποία βρισκόμαστε, το υψόμετρο, οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν αλλά και η ώρα της ημέρας που επιλέγουμε για την ηλιοθεραπεία.

 Στην αγορά υπάρχουν φυσικά και χημικά αντιηλιακά και πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν πως τα φυσικά είναι καλύτερα από τα χημικά. Τι πραγματικά ισχύει και τι είναι καλύτερο να αγοράζει ο καταναλωτής;

Πράγματι υπάρχει αυτός ο διαχωρισμός. Στη συνείδηση του κόσμου έχει δημιουργηθεί όμως μια σύγχυση, και πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι τα χημικά αντηλιακά βλάπτουν το δέρμα και δημιουργούν δερματικά προβλήματα.. Όταν αναφερόμαστε σε φυσικά αντηλιακά εννοούμε ότι αυτά αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία περιλαμβάνοντας φυσικά φίλτρα, όπως για παράδειγμα το οξείδιο του ψευδαργύρου. Τα χημικά απορροφούν την ηλιακή ενέργεια και περιέχουν χημικά φίλτρα, τα οποία επιτρέπουν μεν προστασία για περισσότερη ώρα, αλλά κρατούν την ενέργεια στο δέρμα.  Επιπλέον είναι χημικά, με ό,τι αυτό σημαίνει για την επιβάρυνση του δέρματός μας. Η αποτελεσματικότητα και των δύο είναι ίδια, απλώς αλλάζει ο τρόπος που λειτουργούν. Η αλήθεια είναι ότι κάποια άτομα είναι ευαίσθητα σε κάποια φίλτρα που χρησιμοποιούνται και με τη χρήση αντηλιακών που περιλαμβάνουν αυτά τα φίλτρα παρουσιάζουν τοπικούς ερεθισμούς. Γι` αυτό κι ίσως θα έπρεπε να επιλέγουμε αντιηλιακά με όσο το δυνατόν λιγότερα χημικά φίλτρα, έχοντας όμως στο μυαλό μας ότι τα φυσικά φίλτρα δεν δίνουν μεγάλους δείκτες προστασίας, άρα και ώρα προστασίας.

­ Υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε φαρμακευτικά και καλλυντικά αντηλιακά προϊόντα και ποια είναι αυτή;

Όλα τα αντηλιακά προϊόντα, προτού «βγουν» στην αγορά, περνούν από έλεγχο. Παραγωγός των αντηλιακών μπορεί να είναι είτε μια φαρμακευτική εταιρεία, είτε μια εταιρεία παρασκευής καλλυντικών. Αυτό που έχει σημασία είναι το τι θα προτείνει ο δερματολόγος και πόσο ασφαλής αισθάνεται ο καταναλωτής αγοράζοντας τη μια ή την άλλη μάρκα, φαρμακευτική ή καλλυντική. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι πρέπει να αντιμετωπίζουμε ψύχραιμα και χωρίς πανικό τις ηλιακές ακτίνες, ακολουθώντας τις συμβουλές των ειδικών.

ΤΥΠΟΣ 1: Πολύ ανοιχτόχρωμο δέρμα, που δεν μαυρίζει, αλλά παθαίνει πολύ εύκολα εγκαύματα. Οι άνθρωποι που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία, έχουν συνήθως ανοιχτόχρωμα μαλλιά και φακίδες. - Ενδεδειγμένο αντηλιακό: δείκτες από 10-15.

ΤΥΠΟΣ 2: Ανοιχτόχρωμο δέρμα, που είναι αρκετά ευαίσθητο και μαυρίζει πολύ λίγο, ενώ καίγεται σχετικά εύκολα. - Ενδεδειγμένο αντηλιακό: δείκτες από15-10.

ΤΥΠΟΣ 3: Είναι λιγότερο ανοιχτό δέρμα, πιο ανθεκτικό στον ήλιο και μαυρίζει σταδιακά. - Ενδεδειγμένο αντηλιακό: δείκτες από 10-15.

ΤΥΠΟΣ 4: Είναι το δέρμα που μαυρίζει πάντα, ενώ κάποιες φορές -όχι συχνά- παθαίνει έγκαυμα. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί μέτρια σκούρο. - Ενδεδειγμένο αντηλιακό: 6-10.

ΤΥΠΟΣ 5: Το δέρμα αυτό μαυρίζει πάντα και δεν παθαίνει εγκαύματα, παρά μόνο σε ακραίες καταστάσεις. Είναι οι λεγόμενοι «μελαχρινοί» άνθρωποι.  Ενδεδειγμένο αντηλιακό: δείκτες από 1-6.    

Οι παραπάνω δείκτες αφορούν στο σώμα. Όταν πρόκειται για το πρόσωπό μας, οι δείκτες πρέπει να είναι το λιγότερο του 15.                                                                                                     

Όλοι μας γνωρίζουμε τις βλαβερές συνέπειες που μπορεί να έχει η παρατεταμένη έκθεσή στον ήλιο. Γι’ αυτό,  πολύ σημαντική είναι η χρήση αντηλιακού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και όχι μόνο. Το αντιηλιακό προστατεύει το δέρμα μας από τα εγκαύματα , τη φωτογήρανση (κατάσταση η οποία προκαλείται από τις UVA ακτίνες με αποτέλεσμα την πρόωρη γήρανση της επιδερμίδας), τον καρκίνο του δέρματος και την αφυδάτωση. Η UVA είναι σταθερή όλο τον χρόνο και είναι αυτή που μας «γερνάει». Άρα, θα πρέπει να βάζουμε αντιηλιακό προσώπου όλο τον χρόνο.

Η φυσιολογική έκθεσή στον ήλιο είναι αναγκαία. Οι ακτίνες του ηλίου διεγείρουν την παραγωγή  βιταμίνης D, η οποία είναι απαραίτητη για γερά κόκαλα.

Οι ακτίνες που θεωρούνται επικίνδυνες, είναι οι UVA και οι UVB. Για να προστατευτείς, θα πρέπει να μην εκτιθόμαστε στον ήλιο κατά τις μεσημεριανές ώρες (12.00-16.00μμ) – αυτό το διάστημα οι ηλιακές ακτίνες είναι εξαιρετικά βλαβερές. Το αντηλιακό είναι απαραίτητο όλες τις ώρες. Μην ξεγελιόμαστε αν έχει συννεφιά. Τα σύννεφα δεν εμποδίζουν τις βλαβερές ακτίνες να περάσουν στο δέρμα μας.

Τι είναι ο δείκτης SPF;
Ο δείκτης προστασίας SPF αναφέρεται στην ικανότητα που έχει ένα αντιηλιακό να μπλοκάρει τις UVB ακτίνες, οι οποίες προκαλούν τα ηλιακά εγκαύματα. Από την άλλη, δεν μπορεί να εμποδίσει τις UVA ακτίνες, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την γήρανση του δέρματος . Στο αντιηλιακό θα πρέπει να αναγράφεται  πάνω ότι έχει και UVA φίλτρα ή ότι έχει δείκτη ΡΡΔ.

 Το αντηλιακό από μόνο του αρκεί για να προστατέψουμε το δέρμα μας.

Το αντηλιακό μάς προστατεύει μόνο ως ένα σημείο από τον ήλιο και παρά τη χρήση του διατρέχουμε κατά 50% κίνδυνο να καούμε». Για το λόγο αυτό, πρέπει να προστατεύουμε το δέρμα μας σε σκιερό μέρος, από τις 10 το πρωί μέχρι τις 4 το απόγευμα. Το μεγάλο καπέλο και τα γυαλιά ηλίου πρέπει πάντα να τα χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με το αντιηλιακό και σε περίπτωση που δούμε να εμφανίζονται εγκαύματα, να ζητάμε τη γνώμη ενός δερματολόγου.                                                                      

Ο δείκτης προστασίας μετρά το επίπεδο προστασίας ενάντια στις ακτίνες UVB και UVA.

 Ο δείκτης προστασίας SPF μετρά μόνο το επίπεδο προστασίας από τις ακτίνες UVB. Γι’ αυτό πέρα από το δείκτη προστασίας, ελέγχουμε τα αντηλιακά και για ένα από τα παρακάτω συστατικά: Avobenzone, octocrylene (οκτοκριλένιο), διοξείδιο του τιτανίου, οξείδιο του ψευδάργυρου και Mexoryl SX ή αν υπάρχει η ένδειξη δείκτης ΠΠΔ.

Κάποια αντηλιακά μπορούν να σας προστατέψουν όλη μέρα Άσχετα από τον δείκτη προστασίας,τα αντηλιακά πρέπει να ανανεώνονται κάθε δύο ώρες. Τα ενεργά συστατικά στα περισσότερα προϊόντα αρχίζουν να εξασθενούν, όταν εκτίθενται στον ήλιο. Μόνο φυσικά «φράγματα», όπως το οξείδιο του ψευδάργυρου, παραμένουν ισχυρά ύστερα από δύο ώρες.

  Αδιάβροχα  αντηλιακά

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων δεν αναγνωρίζει τον όρο «αδιάβροχος», επομένως δεν πρέπει να υπολογίζουμε ότι ένα αντηλιακό θα διαρκέσει ύστερα από πολλές ώρες κολύμπι. Ο όρος «ανθεκτικό στο νερό ή στον ιδρώτα» σημαίνει ότι το προϊόν παρέχει προστασία από τον ήλιο μέχρι μετά από 40 λεπτά έκθεσης στον ήλιο, ενώ είναι πολύ ανθεκτικό στο νερό ή στον ιδρώτα 80 λεπτά. Οπότε για να είμαστε ασφαλείς, πρέπει να ανανεώνουμε το αντηλιακό μας.

Ένα αντηλιακό μπορεί να προσφέρει απόλυτη προστασία από τον ήλιο;

Κανένα αντηλιακό δεν μπλοκάρει 100% τις ακτίνες UV. Ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 15, μας προστατεύει κατά 93% από τις ακτίνες UV, με δείκτη προστασίας 30 κατά 97% και με δείκτη προστασίας 50 κατά 98%. Γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και πάντα να βάζουμε αντηλιακό τουλάχιστον μισή ώρα πριν βγούμε στον ήλιο, ώστε να προλάβει να απορροφηθεί από το δέρμα.

Μύθος Νο1: Το αντηλιακό προσφέρει πλήρη προστασία. Η πραγματικότητα: Ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 15, μπορεί να  μπλοκάρει το 94% των UVB ακτινών, ένα αντηλιακό με SPF 30, το 97% ενώ ένα με SPF 45, το 98% των UVB. Πράγμα που σημαίνει ότι κανένα αντηλιακό δεν προσφέρει πλήρη κάλυψη και προστασία.

Μύθος Νο2: Αν χρησιμοποιήσω αδιάβροχο αντηλιακό δεν θα χρειαστεί να το ανανεώσω. Η πραγματικότητα: Είτε πρόκειται για αδιάβροχο αντηλιακό είτε όχι, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να το ανανεώνεις, τουλάχιστον κάθε 2 ώρες.

Μύθος Νο3: Αν χρησιμοποιήσω αντηλιακό με δείκτη προστασίας 30+, μπορώ να καθίσω στον ήλιο τον διπλάσιο χρόνο. Η πραγματικότητα: Τα αντηλιακά με υψηλό δείκτη SPF μπλοκάρουν περισσότερες ακτίνες UVB, αλλά όχι τις UVA που προκαλούν βαθύτερες δερματικές βλάβες.   Είναι πολύ επικίνδυνη αυτή η αντίληψη, γιατί  μας αφήνει ουσιαστικά εκτεθειμένους. Η προστασία που μας δίνει το αντιηλιακό εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες, όπως τον ιδρώτα, την επαφή με τις πετσέτες και τα ρούχα, το νερό .